Nietoperz (Chiroptera)

Galeria zdjęć 

Informacje hodowlane 

WYGLĄD
      Nietoperze cechują się skrzydłami umożliwiającymi im samodzielne latanie. Skrzydła powstały z wydłużonych palców przedniej kończyny, przedramienia, ramienia oraz błony lotnej. Tylko kciuk zakończony pazurem nie uległ wydłużeniu i nie wchodzi w skład skrzydeł. Błona ciała ciągnie się po boku ciała nietoperza, aż do tylnych jego kończyn. Czasami znajduje się również między nogami. U gatunków owadożernych błoną przytrzymywana jest większa zdobycz. Skrzydła nietoperzy są większe niż u ptaków. Nietoperze często łapią owady najpierw końcem skrzydła, a potem za jego pomocą podają je sobie do pyszczka.

      Zdolność zwisania nietoperze zawdzięczają specjalnym połączeniom blokowym między kośćmi, więzadłami i pazurami, dzięki tej budowie pozycja zwisu nie wymaga żadnego wysiłku mięśni, a co za tym idzie nie powoduje utraty energii. W zwisie spędzają nietoperze czas wypoczynku, sen zimowy, a czasem wiszą i po śmierci. Podobnie zbudowane jest połączenie kciuka. Stawy kolanowe nietoperzy zwrócone są ku tyłowi w przeciwieństwie do pozostałych ssaków.

      U nietoperzy występują ogony długie oraz dobrze wykształcone. Posiadają brodawki, narośla skórne o różnych wielkościach i kształtach specyficzne dla danej grupy.Typowe nietoperze posiadają wydatne uszy, ponieważ słuch jest ich podstawowym zmysłem przy orientacji w przestrzeni i zdobywaniu pokarmu. Większość nietoperzy posiada również wystający płat skórny przyrośnięty tylko podstawą do nasady ucha zewnętrznego, tzw. koziołek o rozmaitych kształtach i wielkości, pomocny przy oznaczaniu gatunków.

      Większość nietoperzy ma bardzo małe oczy, organy te u gatunków posługujących się echolokacją ulegają uwstecznieniu. Doskonałe oczy mają tylko nietoperze nie mające dobrze rozwiniętej zdolności echolokacji, na przykład rudawkowate.

      Sierść nietoperza jest również specyficzna dla danego gatunku.Nietoperze jako ssaki nocne mają wyjątkowo skromne ubarwienie, lecz bywają wyjątki. Wśród nietoperzy dominują barwy od szarych do brązowych.Nietoperze są małymi zwierzętami, ciężar ich mieści się w granicach od 1,7 g do 1,35 kg. Rozpiętość skrzydeł tych największych dochodzi do około 170 cm. Ciężar większości krajowych gatunków mieści się w granicach od 5 do 10 g, podczas gdy mysz waży od 10 do 23 g, a wróbel 30 g. Większość nietoperzy posiada jedną parę sutków. W przeciwieństwie do pozostałych ssaków nietoperze latają.

      Wśród nietoperzy są zarówno doskonali lotnicy, jak i słabiej latające gatunki. Do najsprawniej latających rodzin należą molosowate oraz upiorowate. Europejskie gatunki osiągają prędkość 52-55 km/godz.

      Zdolność chodzenia jest również rozmaicie rozwinięta u różnych gatunków. Są takie, które nie potrafią wspinać się, ani chodzić po poziomej powierzchni. Potrafią tylko zwisając przesuwać się wzdłuż krawędzi czy gałęzi. Potrafią nawet biegać, a wampiry umieją biegać bokiem jak kraby.

      Nie stwierdzono gatunków nietoperzy, które by nie pływały, chociaż żadne nie nurkują. Płynący nietoperz ma częściowo rozwinięte skrzydła i jednocześnie uderza nimi o wodę, co przypomina nieco styl motylkowy u płynącego człowieka.

POŻYWIENIE
      Większość gatunków nietoperzy żywi się owadami, ale są również gatunki mięsożerne, roślinożerne i owocożerne. Trzy gatunki z Ameryki Południowej odżywiają się krwią ptaków i ssaków.

ROZMNAŻANIE
      Nietoperze przychodzą na świat późną wiosną. W tym czasie samice tworzą tzw. kolonie rozrodcze, w których rodzą i wychowują swoje młode. Kolonie takie mogą liczyć nawet od kilku do kilkuset osobników, zależnie od gatunku. Samce natomiast żyją w tym czasie samotnie. Samica rodzi zwykle tylko jedno młode w roku, zaś bliźniaczki lub trojaczki należą do rzadkości. Młode przychodzą na świat nieporadne, ale już w pełni ukształtowane. Do czasu uzyskania samodzielności, karmione są przez matki mlekiem.

      Nietoperze nie budują gniazd ani innych schronień, lecz korzystają z już istniejących kryjówek, przy czym wybierają przede wszystkim miejsca ciepłe oraz zaciszne. Kryjówkami zajmowanymi przez kolonie rozrodcze są najczęściej strychy lub inne zakamarki budynków oraz dziuple drzew, a często również budki o specjalnej konstrukcji, wieszane na ścianach budynków lub pniach drzew.

      Po wychowaniu młodych, późnym latem oraz jesienią, dla nietoperzy nastaje czas godów. Żyjące dotąd samotnie samce zaczynają odwiedzać miejsca przebywania samic, lub zajmują pobliskie kryjówki. Nietoperze nie są monogamistami. Samiec w czasie godów może kopulować z kilkoma samicami na raz. Samica jest w stanie regulować czas zapłodnienia i rozwój zarodka. Nasienie przechowywane jest całą zimę w drogach rodnych samicy, a zapłodnienie następuje dopiero na wiosnę.

Filmy 

Sposoby zwalczania 

OCHRONA
      Zbyt częste przebudzenia hibernujących nietoperzy mogą spowodować u nich śmierć głodową, dlatego już sama obecność człowieka jest poważnym niebezpieczeństwem, na które, często nieświadomie, narażamy zimujące w podziemiach nietoperze. Często śmiertelnym zagrożeniem dla nietoperzy zamieszkujących strychy są remonty, zwłaszcza prowadzone w czasie gdy młode nie są jeszcze samodzielne. Dodatkowym niebezpieczeństwem są stosowane w ich trakcie bardzo toksyczne środki owado- i grzybobójcze do konserwacji i ochrony drewna budowlanego. Wszystkie gatunki nietoperzy występujące w Polsce podlegają ścisłej ochronie.

Komentarze (1)

Nietoperze | M.  |  2021-06-07, 13:51:37
Bardzo ciekawy tekst, przydatny w moich okolicach.